Van thoát khí và Rãnh thoát khí [Air Vent] – Sửa thiếu liệu, cháy khét, bọt khí,… [P1]

Chào các bạn độc giả của moldviet.com,

Mình là SKV2075 – thành viên của Mold Viet Team, mình đã đọc qua bài viết về “Sản phẩm ép ra bị khuyết liệu, cháy khét – nguyên nhân và cách sửa” trên diễn đàn Moldviet.com. Bài viết của Admin gần như là khá đầy đủ, nhưng mình muốn CHIA SẼ thêm một vài kiến thức về nguyên nhân và cách sửa cháy khét, thiếu liệu bằng phương pháp gia công thêm van thoát khí và rãnh thoát khí (Air Vent).

Như các bạn đã biết, hiện tượng cháy khét, thiếu liệu và bọt khí xảy ra khi khí trong khuôn không thể thoát ra ngoài do khuôn chính xác không còn khe hở. Dựa vào nguyên nhân trên thì chúng ta có thể làm theo bài viết trên của Admin. Mình cũng muốn nhấn mạnh thêm rằng; Van thoát khí và rãnh thoát khí là 2 yếu tố đặc biệt quan trọng trong thiết kế nhưng hầu hết các cơ sở làm khuôn trong nước chưa thực sự hiểu được tầm quan trọng của chúng dẫn đến khi sản phẩm ép ra bị lỗi (thiếu liệu, cháy khét, bọt khí…) thì mới tìm cách khắc phục theo kiểu chắp vá (bằng mẹo) dẫn đến sản phẩm dễ phát sinh ba vớ.

Tuy nhiên, khi làm theo những hướng dẫn trong bài viết này của Admin mà vẫn còn bị tình trạng trên thì chúng ta sẽ làm thêm van thoát khí và rãnh thoát khí. Vậy van thoát khí và rãnh thoát khí khác nhau như thế nào? Tại sao cần đặc biệt lưu ý đến chúng khi thiết kế khuôn? Và làm thế nào để thiết kế đúng tiêu chuẩn… Chủ đề này mình và các bạn sẽ cùng nhau đi tìm hiểu sâu hơn về vấn để này.

Thế nào là van thoát khí?

Van thoát khi là đường dẫn khí trực tiếp từ sản phẩm ra bên ngoài. Như hình trên thì van thoát khí có tô màu đỏ. Để đảm bảo khuôn vẫn đạt được các yêu cầu kỹ thuật thì chúng ta nên cân nhắc đến những yếu tố sau:

• Độ sâu của van thoát khí cần phải gia công chính xác tới micromet.
• Nếu gia công sâu quá thì sẽ phát sinh ba vớ và cạn quá thì sẽ không giải quyết được vấn đề.
• Tùy theo loại nhựa mà độ sâu này sẽ khác nhau.
• Đối với nhựa có độ nhớt thấp (dễ chảy như PP, Nylon, POM…) thì độ sâu của van sẽ nhỏ ( tầm 0.003mm đến 0.01mm)
• Đối với loại nhựa có độ nhớt cao Khó chảy nhưa các nhựa kỹ thuật PA66, PVC, PS…) hay nhựa có pha thủy tinh, chất tăng độ cứng thì độ sâu của van sẽ lớn hơn ( tầm 0.01mm đến 0.02mm)
• Van thoát khí sẽ đi qua bề mặt sản phẩm

(*) Lưu ý: Phương pháp gia công cho rãnh này là mài phẳng, với máy mài phẳng thì chúng ta có thể gia công được chính xác độ sâu của van thoát khí. Còn các phương pháp gia công khác sẽ không đảm bảo độ chính xác của van thoát khí, dễ dẫn đến xì ba vớ.

Tại sao tiêu chuẩn làm khuôn ép nhựa cần bố trí van thoát khí?

Theo như thực tiễn đúc kết được từ các công ty làm khuôn chính xác mà mình biết, hầu như tất cả các khuôn đều phải làm van thoát khi để dẫn khí ra ngoài dù có dự đoán được sản phẩm có phát sinh thiếu liệu hay không. Đây gần như là một tiêu chuẩn bắt buộc của khuôn để phòng tránh phát sinh lỗi liên quan. Mình nhận ra rằng đây là một quy trình mà VN chúng ta cần học hỏi để cải tiến vì khi chúng ta phòng tránh ngay từ khâu thiết kế thì sẽ phòng tránh được lỗi, giảm được chi phí và thời gian sửa khuôn. Độ sâu của van thoát khi phải hợp lý làm sao khi ép thì sẽ không bị ba vớ. Nếu bị ba vớ thì sẽ mất thêm khâu cắt gọt ba vớ, sinh ra lãng phí.

Do những vấn đề trên nên đòi hỏi người thiết kế khuôn ép nhựa phải có kinh nghiệm lâu năm mới quyết định được độ sâu của van thoát khí. Nếu chưa có kinh nghiệm thì mình phải làm từ độ sâu nhỏ nhất đến sâu nhất đến khi nào hết thiếu liệu cháy khét mà không phát sinh ba vớ.

Nếu phát sinh ba vớ mà thiếu liệu và cháy khét vẫn còn xuất hiện thì có khả năng do nhựa sinh ra khí gas quá nhiều, đòi hỏi ta phải thoát khí thêm phần runner và những vị trí khác trên dòng chảy của nhựa.

Nếu như van thoát khí là điều kiện cần thì rãnh thoát khí là điều kiện đủ. Hai yếu tố này phải song hành với nhau thì chúng ta mới giải quyết được các vấn đề về lỗi ép nhựa sản phẩm liên quan. Vậy rãnh thoát khí là gì và tại sao các bạn phải đặc biệt lưu ý đến yếu tố này khi thiết kế khuôn chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu ở bài viết tiếp này.

Như mình đã nêu ở trên, vấn đề thoát khí trong khuôn là một vấn đề rất quan trọng mà người thiết kế phải hiểu được thì mới làm tốt được. Kinh nghiệm làm việc trong môi trường khuôn chính xác cao đã giúp mình tiếp cận được với rất nhiều kết cầu khuôn và mình chưa thấy bất kỳ một bộ khuôn nào mà không bố trí các đường thoát khí. Cho dù các bạn làm khuôn chính xác hay không chính xác thì mình vẫn tin rằng làm thoát khí càng nhiều càng tốt cho khuôn. Hãy bố trí thoát khi ở bất kỳ nơi nào bạn thấy có thể.

Tạm xong phần Van Thoát Khí

Bài viết chia sẽ đầu tiên theo kinh nghệm của mình muốn giao lưu cùng anh chị em Mold Viet Team và độc giả moldviet.com. Mình cũng hy vọng sẽ nhận được nhiều hơn nữa những chia sẽ của của các anh chị trong cùng lĩnh vực để chung tay xây dựng cộng đồng khuôn mẫu VN. Nếu các bạn muốn giao hưu hay theo dõi các bài chia sẽ của mình hãy nhanh tay đăng ký thành viên vào cuối bài viết này. Mình sẽ gửi thông báo cho bạn mỗi khi mình có những chia sẽ mới. Nếu bạn có thắc mắc hay góp ý thì cũng để lại lời nhắn cho mình biết nhé.

Tài liệu tiêu chuẩn thiết kế Van Thoát Khí tặng bạn

Qua đây, mình gửi tặng các bạn tài liệu tiêu chuẩn thiết kế độ sâu van thoát khí – Airvent của một số loại nhựa thông dụng trong thiết kế khuôn chính xác. Các bạn có thể download về để thảm khảo tại đây.

LINK DOWNLOAD

(*) Vì quy định chung của moldviet.com nên file cần mật khẩu để giải nén. Nếu bạn đã là thành viên MVT rồi thì có thể sử dụng mật khẩu chung của Team. Nếu bạn chưa biết mật khẩu (đừng lo lắng). Hãy để lại mail yêu cầu vào mục bình luận cuối bài viết này mình sẽ gửi ngay mật khẩu cho bạn khi mình thấy yêu cầu của bạn. Đừng quên like, share bài viết này nếu bạn thấy nó hữu ích với những người bạn khác của bạn để càng ngày càng nhiều người tiếp cận được khó kiến thức mà moldviet.com chia sẽ nhé. Cảm ơn vì hành động nhỏ – ý nghĩa lớn này của bạn. Thân/